Beatrix Potter (28/07/1866 – 22/12/1943) là một tác gia, họa sĩ, nhà khoa học tự nhiên và hoạt động bảo tồn Anh. Bà nổi tiếng với loạt truyện tranh dành cho trẻ em, trong đó khung cảnh và đời sống đồng quê nước Anh được mô tả sống động và tinh tế.
Potter sinh ra trong một gia đình khá giả theo phái Nhất thể giáo. Bà và cậu em Walter Bertram (1872-1918) có rất ít bạn bè ngoài gia đình. Cha mẹ bà có thiên hướng làm nghệ thuật và thích cuộc sống nông thôn. Lúc nhỏ, Potter nuôi rất nhiều thú cưng và bà quan sát, ngắm nhìn chúng mãi không chán. Những dịp được đi nghỉ hè ở Vùng Hồ, ở Scotland, cách xa Luân Đôn hoa lệ đã khiến tình yêu với thế giới tự nhiên nơi bà nảy nở, và đó cũng là chủ đề cho các bức họa thời kỳ đầu của bà.
Potter học ở nhà với gia sư cho tới khi được 18 tuổi. Bà học rộng về ngôn ngữ, văn chương, khoa học, lịch sử và học rất chăm chỉ. Tài năng hội họa của bà bộc lộ từ sớm. Bà rất thích các bài học về nghệ thuật, và đã phát triển phong cách riêng của mình ở mảng tranh màu nước. Ngoài vẽ tranh về các loại động vật có thực và chỉ có trong trí tưởng tượng, bà còn vẽ các loại nấm, đồ khảo cổ, hóa thạch, côn trùng. Những năm 1890, tranh minh họa nấm và nghiên cứu về bào tử nấm của bà khiến giới nghiên cứu chú ý. Tiếp nối thành công của việc vẽ tranh minh họa thiệp và sách khổ nhỏ, bà viết truyện và vẽ tranh cho cuốn Chuyện về chú thỏ Peter, cuốn sách được tự phát hành lần đầu vào năm 1901, và một năm sau thì được NXB Frederick Warne & Co phát hành lại dưới dạng sách khổ nhỏ in ba màu. Bà đính hôn không chính thức với biên tập viên của mình, Norman Warne, vào năm 1905, bất chấp sự phản đối của cha mẹ, nhưng chỉ một tháng sau ngày đính hôn ông Warne lại mất đột ngột vì bệnh bạch cầu.
Trong khi vẫn phát hành sách đều đặn, Potter nhận được khoản thừa kế từ một bà dì, và bà mua Nông trại Đỉnh đồi ở Near Sawrey, một làng nhỏ ở khu Vùng Hồ gần Ambleside vào năm 1905. Vài thập kỷ tiếp theo, bà mua thêm nông trại để bảo tồn cảnh quan của khu vực độc đáo này. Năm 1913, ở tuổi 47, bà cưới William Heelis, một luật sư địa phương có tiếng tăm, quê ở Hawkshead. Potter cũng là một nông dân giàu có, thích thú tham gia hoạt động bảo tồn đất đai và là người từng đoạt giải nhờ nuôi thành công giống cừu Herdwick. Bà tiếp tục viết, vẽ và hợp tác với NXB Warne cho xuất bản loạt sách truyện tranh dành cho trẻ em của mình, cho tới khi công việc quản lý đất đai ngày càng nhiều còn giác quan của bà thì ngày càng kém, khiến bà gặp khó khăn. Bà đã cho xuất bản hơn 23 quyển sách; nổi tiếng nhất là loạt sách được viết và vẽ trong khoảng thời gian từ năm 1902 tới năm 1922. Bà mất tại nhà vào ngày 22/12/1943, hưởng thọ 77 tuổi, và để lại toàn bộ tài sản của mình cho Quỹ ủy thác Quốc gia. Bà cũng nổi tiếng vì đã bảo tồn phần lớn đất đai mà hiện giờ là Công viên Quốc gia Vùng Hồ.
Sách của Potter tiếp tục được tái bản và bán ra trên toàn thế giới, bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau. Những câu chuyện về thế giới động vật của bà còn được kể lại dưới hình thức bài hát, phim ảnh, vũ kịch, và phim hoạt hình.
Năm 1971, Reginald Mills đạo diễn một bộ phim ballet có tựa đề Những câu chuyện của Beatrix Potter, trong đó diễn viên là các vũ công thuộc đoàn kịch Hoàng gia Anh đã ăn mặc giả làm các nhân vật trong truyện tranh của bà. Vở ballet cùng tên đã được đem đi lưu diễn trên toàn thế giới. Năm 1982 đài BBC có làm một bộ phim nhan đề Câu chuyện về Beatrix Potter, thuật lại chuyện đời của bà lúc còn nhỏ và khi đã lớn. Năm 2006 đạo diễn Chris Noonan làm một bộ phim mang tên Cô Potter, mô tả đoạn đời lúc trẻ và thiên tình sử của Potter và vị biên tập viên của mình, với sự tham gia của diễn viên Renée Zellweger và Ewan McGregor.
(Lược dịch từ http://en.wikipedia.org/wiki/Beatrix_Potter)
Sách truyện của Beatrix Potter
23 truyện tranh về động vật
- The Tale of Peter Rabbit (1902) - Chuyện về chú thỏ Peter
- The Tale of Squirrel Nutkin (1903) - Chuyện về chú sóc Nutkin
- The Tailor of Gloucester (1903) - Chuyện về bác thợ may Thành phố Gloucester
- The Tale of Benjamin Bunny (1904) - Chuyện về chú thỏ Benjamin
- The Tale of Two Bad Mice (1904) - Chuyện về vợ chồng nhà chuột
- The Tale of Mrs. Tiggy-Winkle (1905) - Chuyện về bà nhím Tiggy-Winkle
- The Tale of the Pie and the Patty-Pan (1905) - Chuyện về món pa-tê và khuôn bánh
- The Tale of Mr. Jeremy Fisher (1906) - Chuyện về bác ếch Jeremy Fisher
- The Story of A Fierce Bad Rabbit (1906) - Chuyện về chú thỏ rừng xấu tính
- The Story of Miss Moppet (1906) - Chuyện về cô mèo Moppet
- The Tale of Tom Kitten (1907) - Chuyện về chú mèo Tom Kitten
- The Tale of Jemima Puddle-Duck (1908) - Chuyện về chị vịt Jemima Rắc rối
- The Tale of Samuel Whiskers or, The Roly-Poly Pudding (1908) - Chuyện về chuột Samuel Whiskers, hay món bánh pudding béo ngậy
- The Tale of the Flopsy Bunnies (1909) - Chuyện về các chú thỏ con nhà Flopsy
- The Tale of Ginger and Pickles (1909) - Chuyện về Ginger và Pickles
- The Tale of Mrs. Tittlemouse (1910) - Chuyện về bà chuột Tittlemouse
- The Tale of Timmy Tiptoes (1911) - Chuyện về chú sóc Timmy móng nhọn
- The Tale of Mr. Tod (1912) - Chuyện về lão Tod hay cắn
- The Tale of Pigling Bland (1913) - Chuyện về chú lợn con Bland
- Appley Dapply's Nursery Rhymes (1917) - Vè Appley Dapply
- The Tale of Johnny Town-Mouse (1918) - Chuyện về chú chuột nhà Jonny
- Cecily Parsley's Nursery Rhymes (1922) - Vè Cecily Parsley
- The Tale of Little Pig Robinson (1930) - Chuyện về chú lợn con Robinson
- Peter Rabbit's Painting Book (1911) - Sách vẽ thỏ Peter
- Tom Kitten's Painting Book (1917) - Sách vẽ mèo Tom Kitten
- Jemima Puddle-Duck's Painting Book (1925) - Sách vẽ chị vịt Jemima Rắc rối
- Peter Rabbit's Almanac for 1929 (1928) - Almanac năm 1929 về thỏ Peter
- The Fairy Caravan (1929) - Đoàn xe thần tiên
- Sister Anne (illustrated by Katharine Sturges) (1932) - Sơ Anne
- Wag-by-Wall (decorations by J. J. Lankes) (1944) - Lộc trời cho
- The Tale of the Faithful Dove (illustrated by Marie Angel) (1955, 1970) - Chuyện về chú bồ câu chung thủy
- The Sly Old Cat (written 1906; first published 1971) - Chú mèo già láu cá
- The Tale of Tuppenny (illustrated by Marie Angel) (1973) - Chuyện về Tuppenny
Loạt truyện tranh trên đã được NXB Kim Đồng in và phát hành ở VN hồi năm 2007, 2008. Bản tiếng Anh có thể tìm thấy trên trang Gutenberg.
ReplyDelete